Alibaba ความฝัน อุดมการณ์ สู่ความสำเร็จ

วันศุกร์ที่ 19 กันยายน 2014 Alibaba ประกาศขายหุ้น สาธารณะ (IPO) เป็นครั้งแรก ซึ่งมีราคาหุ้นเปิดตัว สูงสุด เท่าที่เคยมีมา ทำลายสถิติของ VISA บริษัทบัตรเครดิต ชื่อดัง ที่ครองแชมป์ มาตั้งแต่ ปี 2008 การเปิดขายหุ้น ในครั้งนั้น Alibaba สามารถระดมทุน ได้มากกว่า 21,800 USD หรือประมาณ 697,000 ล้านบาท ส่งผลให้ Jack Ma เป็นชาย ที่รวยที่สุด ในประเทศจีน และถึงนาทีนี้ ในโลกธุรกิจ คงไม่มีใคร ที่ไม่รู้จัก Jack Ma เจ้าพ่อ E-Commerce จากแดนมังกร

ครั้งนึง ในงานสัมนา ผู้ประกอบการใหม่ ของเกาะฮ่องกง Jack Ma เคยบรรยาย เกี่ยวกับประสปการณ์ ของตนเอง ในการสร้าง Alibaba ไว้อย่างน่าสนใจ ว่า จากที่ล้มลุกคลุกคลาน ในธุรกิจ มา 15 ปี ทำให้เขารู้สึก ถึงความเป็น "พี่ใหญ่" ...พี่ ที่เคยผ่าน ความพ่ายแพ้ มากกว่า "ทศวรรษ" และวันนี้ ถึงเวลาแล้ว ที่จะได้มาแบ่งปัน ประสปการณ์ ให้กับน้องๆ

อันดับแรกสุด ผมไม่เคยคิดเลย ว่าจะได้มีโอกาส มายืนอยู่ ตรงจุดนี้ ในวันที่ผม ตัดสินใจ เริ่มต้นธุรกิจ ผมชวนเพื่อน 17 คน มาที่บ้าน แล้วบอก กับทุกคนว่า ผมกำลังจะทำธุรกิจ เกี่ยวกับ Internet ในประเทศจีน พวกเขา ตั้งหน้าตั้งตาฟัง ถึง 2 ชั่วโมง แต่ไม่มีใคร เข้าใจผมเลย พอถึงตอน Vote มี 16 คน ที่ไม่เห็นด้วย มีเพียงคนเดียว ที่บอกว่า น่าจะลองดูสักตั้ง แต่ไม่ว่าใคร จะคิดอย่างไร สุดท้ายแล้ว ผมก็ตัดสินใจ เริ่มต้นธุรกิจ อยู่ดี

ในตอนนั้น ผมไม่มี คุณสมบัติใดๆ ที่เหมือน หนุ่ม สาว สมัยนี้เลย ผมเคยสอบเลข ได้แค่เกรด 1 แต่ไม่เคย รู้สึกอาย เพราะมันเป็นความจริง สอบตก สมัย High School 3 ครั้ง และ กว่าจะเข้าเรียน มหาวิทยาลัยได้ ต้องสอบ ถึง 3 ครั้ง แต่ตอนนี้ ผมรู้สึกว่า ที่แห่งนี้ เปรียบได้กับ มหาวิทยาลัย Havard เลยทีเดียว โดยรวมแล้ว ผมไม่มีอะไร ที่เหมาะกับ การทำธุรกิจเลย แม้แต่นิดเดียว แต่มีสิ่งนึง คือผมรู้สึกว่า "ผมต้องสร้างมันขึ้นมา"

มีครั้งนึง ผมส่งพนักงาน ไปเรียน MBA แต่ปรากฎว่า ไม่มี แม้แต่คนเดียว ที่สอบผ่าน ผมจึงโทรไปหา คณบดี เพื่อถามว่า เกิดอะไรขึ้น เขาบอกผม ด้วยน้ำเสียงเรียบๆ ว่า พนักงานของคุณ สอบตกเลข กันหมดทุกคน คำถามคือ พวกเข้าต้องจบ MBA ถึงทำธุรกิจได้ จริงหรือ ? จากประสปการณ์ของผม จงอย่าไปยึดติด กับคุณสมบัติ มากไป สิ่งที่สำคัญ มากกว่า คือ พิสูจน์ให้โลกรู้ ว่าคุณทำได้

ก่อนเริ่ม Alibaba ผมเคยทำงาน ที่ China Yellow Page 4 ปี และ Economic Cooperation อีก 13 เดือน แน่นอนว่า ประสปการณ์ จากความผิดพลาด ที่ผมได้รับ มันช่างล้ำค่า มากกว่าที่คุณ จะจินตนาการได้ วันที่ก่อตั้ง Alibaba ผมเชิญเพื่อน 17 คน มาที่บ้าน ผมบอก กับพวกเขาว่า หากเราทำสำเร็จ คนจีนรุ่นใหม่ อีก 80% ก็ต้องทำได้ เพราะเรา ไม่มีอำนาจ ไม่มีคน คอยหนุนหลัง และ ไม่มีใคร ให้เงินทุน พวกเรา 18 คน รวมเงินกัน ได้เพียง 500,000 หยวน ซึ่งหากหาเงิน เพิ่มอีก ก็น่าจะอยู่ได้ถึง 12 เดือน แต่ผ่านไป เพียง 8 เดือน ก็เริ่มมีปัญหาแล้ว ดังนั้น การดำเนินธุรกิจ กับ อุปสรรค จึงเป็นของคู่กัน

ผมจำได้ว่า ผมกับเพื่อน เดินทางไป Silicon Valley เพื่อขอทุน แต่ถูกปฏิเสธ จากหน่วยงาน กว่า 30 แห่ง เพราะไม่มีใครเลย ที่คิดว่า สิ่งที่เรากำลังจะทำ เป็นไอเดียที่ดี ยกเว้นพวกเรา นี่อาจเป็น อีกเหตุผล ที่ผมไม่เคย เขียนแผนธุรกิจ แบบจริงจัง เพราะถ้าอ่านดูแล้ว คงถูกปฏิเสธ ตั้งแต่ยังไม่ได้เริ่ม อย่างแน่นอน สิ่งที่ผมเชื่อ และ คิดว่า สำคัญที่สุด คือ "ความศรัทธา ในสิ่งที่คุณทำ และ ทำให้สำเร็จ ต่างหาก"

ระหว่างการเดินทาง ของ Alibaba เรามี 3 สิ่ง ที่ต้องแยกให้ออก ระหว่าง ความฝัน, อุดมการณ์ และ จินตนาการ แม่ของผม เล่าให้ฟังว่า ตอนเด็กๆ ความฝันของผม เปลี่ยนไปทุกวัน บางวัน อยากเป็นทหาร บางวัน อยากเป็นตำรวจ มีครั้งนึง ผมเคยสมัครงาน ที่ KFC ในครั้งนั้น มีคนสมัครงาน ทั้งหมด 24 คน แต่มีผม เพียงคนเดียว ที่ถูกปฏิเสธ ตอนผมสมัคร เป็นตำรวจ มีผู้สมัคร 5 คน และ มี 4 คน ได้รับเลือก ยกเว้นผม ดังนั้น ความฝัน จึงเป็นเรื่องดี แต่มันอาจ เป็นไปไม่ได้ หากไร้ซึ่ง อุดมการณ์ แล้วคำว่า อุดมการณ์ คืออะไรล่ะ ? มันคือ การที่ ทุกคน พร้อมใจกัน สร้างงาน เพื่อ เป้าหมายเดียวกัน ซึ่ง ต้องอาศัย การฝึกฝน และ ลงมือทำ อย่างจริงจัง

ในวันที่เริ่มก่อตั้ง Alibaba มันไม่ได้เป็นเพียง ความฝัน หรือ จินตนาการ แต่มันคือ อุดมการณ์ ที่ต้องสำเร็จ จากคนกลุ่มเล็กๆ ที่มีศรัทธาร่วมกัน และ มีคำมั่นสัญญา ว่าจะร่วมหัว จมท้าย ไปด้วยกัน ให้ตลอดรอดฝั่ง ดังนั้น หากคุณมีฝัน จงถามตัวเองว่า "คุณยืนหยัดเพื่อมัน มากพอหรือยัง คุณลงมือทำ มากพอหรือยัง" หากคุณ มีอุดมการณ์ จงถามตัวเองว่า "คุณเจอคน ที่พร้อมจะสู้ ไปพร้อมกับคุณ หรือยัง"

ความล้มเหลว หลายครั้ง มีเหตุผล ที่คล้ายกัน ความสำเร็จ แต่ละครั้ง ก็มีสาเหตุ เช่นเดียวกัน เพื่อนผมหลายคน ที่เคยฉลาด กลับมีสติปัญหา ถดถอยลง หลังจากเรียน MBA ทำไมน่ะเหรอ ? เพราะคอร์ส MBA มักยกตัวอย่าง ของคนที่ ประสปความสำเร็จ ซึ่งแน่นอนว่า มันทำให้คุณ รู้สึกดี แต่ผมกลับคิดว่า ความผิดพลาด มันทำให้คุณ "เรียนรู้" ได้มากกว่า

ผมเห็นหนังสือ มากมาย พูดถึงแต่เรื่อง Jack Ma นำ Alibaba ไปสู่ความสำเร็จ ได้อย่างไร ผมขอบอก จากก้นบึ้ง ของหัวใจ เลยว่า พวกเรา ทั้ง 18 คน ล้วนเคยผิดพลาด มามากมาย เส้นทางของเรา ไม่ได้สวยหรู แต่พวกเราเรียนรู้ และ แก้ไข นั่นทำให้ Alibaba มาถึงวันนี้ ดังนั้น "จงอย่าหลงระเริง ในความสำเร็จ" ตลอด 15 ปี ของ Alibaba เราเรียนรู้ จากความผิดพลาด และ ไม่เดิน ตามรอยเท้าใคร เราไม่สามารถ เปลี่ยนแปลงโลกได้ แต่เพียงแค่คุณ เปลี่ยนแปลงตัวเอง โลกใบนี้ ก็จะหมุนตามคุณ